گلیم و مناطقی که گلیم در ان بافته می‌شود
گلیم و بافت گلیم یک هنر اصیل ایرانی و اثر دستان هنرمند دختران و زنان این سرزمین است. مهم‌ترین ویژگی های گلیم از جمله بافت پشمی، قیمت ارزان و کاربردی بودن آن، منجر به رواج گسترده این کالا در منازل ایرانی شده است. گلیم انواع مختلفی دارد و در مناطق مختلف ایران با طرح‌ها و رنگهای متنوعی بافته می‌شود.
گلیم چیست؟
گلیم یک نوع زیرانداز با بافتی بدون پرز است. برای بافت گلیم از نخ خامه پشمی تولید شده از پشم گوسفند یا موی بز استفاده می‌شود. این هنرِ غالبا زنانه به ویژه در مناطق روستایی و عشایری ایران رواج دارد. لازم به ذکر است که امروزه مواد اولیه دیگری از جمله نخ‌های پنبه‌ای و نخ‌های مصنوعی (اکرلیک، کرومی و آنیلینی) در گلیم بافتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رنگ گلیم سنتی، همیشه طبیعی بوده است. اگرچه امروزه مواد و رنگهای شیمیایی به این هنر سنتی و اصیل ایرانی نیز وارد شده‌اند. توجه داشته باشید که در نظافت و شستشوی گلیم باید دقت زیادی به عمل بیاورید. برای مثال روش مناسب پاک کردن لکه روی گلیم این است که ابتدا لکه‌ها را از روی گلیم برداشته و سپس با شوینده مناسب و یک پارچه تمیز، محل لکه‌ها را پاک کنید.
مناطقی که بافت گلیم در آن انجام می‌شود
گلیم بافی در مناطق مختلف ایران به ویژه در روستاها و مناطق عشایری انجام می‌شود. این هنر، هم به عنوان یک هنر اصیل ایرانی و هم به عنوان منبع درآمد در این مناطق کاربرد دارد.
از جمله مناطقی که گلیم در آن بافته می‌شود می‌توان به کردستان، بلوچستان، کرمانشاه، فارس، خراسان، آذربایجان و … اشاره کرد. انواع گلیم در کشورهای دیگر خاورمیانه نیز نظیر هند، پاکستان، افغانستان، ترکمنستان و چین نیز تولید می‌شود.
همچنین بخوانید
شستن گلیم نیاز به مهارت و دقت دارد که پرزهای گلیم و رنگ آن خراب نشود. در این مطلب قصد داریم تمام نکات مهم شستن گلی را بیان کنیم …
انواع گلیم
بافت گلیم در مناطق مختلف و توسط قومیت‌های مختلف، با طرح‌ها و رنگهای گوناگونی انجام می‌شود. از این رو، می‌توان انواع گلیم را براساس طرح و رنگ آن به صورت زیر بیان کرد.
گلیم سِنَه:
گلیم سنه، خاص شهر سنه (سنندج) کردستان است. این گلیم بسیار ظریف بافت و با کیفیت است. طرح و نقش این گلیم هراتی نام دارد که به صورت طرح بوته‌ای و خط‌های مورب بافته می‌شود.
گلیم افشاری:
طرح این گلیم به صورت گل‌های ستاره‌دار و لوزی شکل در کنار هم و به صورت مورب بافته می‌شود. رنگهای مختلف تیره و روشن در بافت این گلیم به کار برده می‌شود.
گلیم شاهسونی:
این گلیم توسط ایل شاهسون در ایران بافته می‌شود و طرح‌های نقوش حیوانی از قبیل آهو، اسب و پرندگان یا اشکال هندسی در آن دیده می‌شود.
گلیم لری:
گلیم لری کار دست اقوام لُر در ایران است و نقش‌های هندسی و حیوانی خاص این مناطق در طرح آنها به کار می‌رود.
گلیم خمسه:
این گلیم به پنج قوم شیرازی تعلق دارد و به شکل ستاره‌های مورب و لوز‌ی‌های در هم بافته می‌شود.
گلیم بلوچی:
این گلیم با طرح‌ها و رنگهای مختلفی به صورت راه راه بافته می‌شود. رنگهای به کار رفته در گلیم بلوچی، رنگهای تیره از قبیل جگری، قهوه‌ای، شتری و آبی تیره و رنگهای روشن نظیر زرد، سبز و قرمز هستند.
گلیم هرسین:
این گلیم در منطقه کرمانشاه بافته می‌شود و طرح‌های ریز و پرنقش دارد.
گلیم قشقایی:
این نوع گلیم از لحاظ رنگ و طرح بسیار متنوع است. بافت این نوع گلیم در محل اتراق، و زمان کوچ انجام می‌شود و مناظر طبیعی بر هنرمند و اثر دست او تأثیر می‌گذارند.دلیل این تنوع، بافته شدن در زمان کوچ، یا محل اتراق و تأثیر مناظر طبیعی اطراف هنرمند است.
گلیم زرندی:
این نوع گلیم دارای بافتی کوچک، چاک‌دار، بلند و باداوم است و در روستاهای ساوه، قزوین و زرند تولید می‌شود.
گلیم ترکمن:
مهم‌ترین ویژگی گلیم ترکمن رنگ آن است. رنگ قرمز در این نوع گلیم اهمیت بیشتری دارد.
بدون دیدگاه