اطلاعاتی در مورد نقطه زدن فرش
اگر به طرح و رنگ‌های فرش‌ها به‌ویژه دستباف توجه کنید، می‌بینید که تمام نقوش کاملاً منظم و مرتب در کنار هم قرار گرفته‌اند. راز این‌همه زیبایی و چشم‌گیر بودن نقش و نگار روی فرش، در هنر نقطه زدن طراح است. در واقع نقطه زدن فرش مهم‌ترین مرحله در طراحی نقشه آن است که باعث می‌شود طرح‌ها در بهترین حالت روی فرش خودنمایی کند. بیایید به سراغ این هنر برویم و اطلاعاتی جالبی را در مورد نقطه زدن فرش را با همدیگر بخوانیم.
نقطه زدن فرش چیست؟
یکی از اصول طراحی فرش سنتی برای تفکیک نقوش از زمینه و اطراف آن این است که اطراف طرح‌ها را با خطوط ضخیم (اندازه یک خانه شطرنجی) و تیره‌تر از رنگ مورد استفاده در طرح، ترسیم می‌کنند. این روش عمدتاً پس از پایان طراحی، مشخص شدن نقوش و رنگ‌آمیزی، انجام می‌شود که طراح با قلم‌موهای شماره کوچک خطوط پیرامون نقش‌ها را با روش «نقطه‌زنی» اصطلاحاً دورگیری می‌کند. به‌عنوان مثال به‌دلیل اهمیت یک طرح اسلیمی در نقشه باید رنگ بند اسلیمی، گل‌ها، بوته‌ها و گل شاه عباسی، برای بافنده مشخص شود. این کار از طریق نقطه‌زنی و در دور طرح انجام می‌شود.معمولاً نقطه زدن فرش با قلم‌موهایی که پهنای نوک آن‌ها به اندازه مربع‌های کاغذ شطرنجی است، انجام می‌شود. با این‌حال بسیار مهم است که اندازه قلم‌مو با شماره رج‌شمار نقشه مطابقت داشته باشد.
همچنین بخوانید
نقشه فرش‌ها به دو صورت کشیده می‌شود. یا توسط افراد ماهر نقشه کش و به صورت دستی نقشه کشیده می‌شود و یا طرح کلی به کامپیوتر داده شده و نقشه را از آن تحویل می‌گیرند …
انواع روش های نقطه زدن فرش
روش انجام نقطه زدن فرش در هر منطقه متفاوت است. برخی از مناطق از یک خط تیره‌تر یا روشن‌تر از رنگ زمینه استفاده می‌کنند. در برخی از مناطق دیگر نیز از سه خط با رنگ‌های مختلف برای نقطه‌زنی نقوش استفاده می‌کنند. همچنین انتخاب رنگ قلم برای نقطه‌زنی براساس رنگ زمینه و رنگ بندی فرش انتخاب می‌شود. در واقع اگر کلیت فرش تیره باشد، نقطه زدن آن با رنگ روشن انجام می‌شود و اگر برعکس رنگ‌بندی روشن باشد، باید از رنگ تیره استفاده کرد.
مزایا نقطه زدن فرش
اگر نقطه زدن فرش به شکل دقیق در نقشه انجام شود، مزایایی زیادی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- سریع‌تر و راحت‌تر شدن کار بافنده
- زیباتر و شکیل بودن فرش
- طراحی نقوش مختلف بدون هیچ‌گونه ایراد
- قرارگیری درست کلیه طرح‌ها بدون هیچ‌گونه بهم‌ریختگی یا کج بودن
مراحل نقطه زدن فرش
همان‌طور که گفتیم نقطه زدن فرش پس از پایان طرح و رنگ‌آمیزی انجام می‌شود. برای انجام نقطه‌گذاری یک طراح مراحل زیر را انجام می‌دهد:
- انتخاب قلم‌موی مناسب براساس رج‌شمار فرش
- انتخاب رنگ مناسب با توجه به زمینه و کلیت طرح فرش
- شروع نقطه‌زنی با اولویت ابتدا طرح‌های تیره و سپس طرح‌های روشن
- انجام کامل نقطه‌زنی و دورگیری طرح و نقشه
نکات مهم در نقطه زدن فرش
مهم‌ترین نکته در نقطه زدن فرش، حرکت دقیق قلم‌مو روی نقشه براساس خانه‌های شطرنجی است. علاوه بر این باید برخی نکات مهم را نیز رعایت کنید که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- قلم‌مو را به‌گونه‌ای حرکت دهید که رنگ‌ها دقیقاً در مربع خانه‌های شطرنجی باشند.
- به غلطت رنگ به‌شدت دقت کنید، زیرا بالا بودن غلظت رنگ می‌تواند مانع از کار دقیق شود.
- حرکت قلم‌مو باید از بالا به پایین و از چپ به راست باشد.
- قلم‌مو را باید به آرامی روی کاغذ فشار دهید تا نقطه‌ها خشک، شکسته و خارج از خانه‌های شطرنجی نباشد.
بدون دیدگاه