فرش دستبافت در همه جای دنیا از ارزش و اعتبار زیادی در میان هنرها و صنایع دستی برخوردار است. در کشور ما، به‌عنوان بزرگترین مرکز بافت انواع فرش، این ارزش و اعتبار با سرپنجه‌های هنرمندان قالیباف شکل می‌گیرد. تنوع محصولات فرش ایرانی، علاقمندان به این بخش از صنایع دستی را به سوی فرش بافت ایرانی جذب نموده است.
برای تعیین تنوع این نوع فرش، می‌توان نوع الیاف مصرفی برای بافت یا روش بافت را ملاک انتخاب قرار داد. همین‌طور می توان به ابعادی که فرش بر اساس آن بافته می شود توجه داشت.
در این مطلب با شما درباره انواع فرشهای دستبافت و کاربردهای آنها گفتگو می‌کنیم.
با ما همراه باشید.
فرش دستبافت ایرانی: دنیایی از تنوع و زیبایی!
زیبایی فرش ایرانی دستبافت، آنقدر زیاد و چشمگیر است که نمی‌توان حق آن را با کلمات ادا کرد. آوازه و شهرت فرش زیبای ایرانی در همه جای جهان پیچیده و کمتر کسی است که مشتاق دیدن یا داشتن نمونه‌‌ای از این صنعت هنری ارزشمند نباشد.
اگر به انواع فرش دستبافت از نظر نوع متریال مصرفی و الیاف به‌کار رفته در بافت و تار و پود آن دقت کنیم، سه ماده پشم، پنبه و ابریشم بیشترین مواد مصرفی هستند. اما نوع پشم و ابریشم و شکل کاربرد آن هم در محصول تولید شده تاثیر دارد. در یک تقسیم‌بندی کلی از انواع فرش موارد زیر را خواهیم داشت:
فرش پشمی دستبافت:
فرشی است که تار و پود آن از جنس پنبه بوده و پرزهای آن پشمی هستند. البته در مواردی مانند بافت‌های عشایری، حتی به جای نخ پنبه هم از پشم استفاده می‌شود.
فرش ابریشمی دستبافت:
این نوع فرش‌ها در انواع تمام ابریشم (پرز و چله ابریشمی)، کف ابریشم (دارای زمینه از پرز ابریشمی) و گل ابریشم تهیه می‌شوند.
فرش سوف:
فرش با بافت زری، ابریشم یا پشم که دارای پود ضخیم در زمینه و تارهای زری ظریف و نازک بوده و نقوش گل و بته آن پرزدار و برجسته باشند، سوف نامیده می‌شود. کاربرد الیاف ابریشم و تارهایی از طلا یا نقره در این نوع فرش، آن را به صنعتی متمایز و ارزشمند تبدیل نموده است. نمونه‌های قدیمی از این نوع بافت در کاشان و تبریز وجود دارد که نشانگر عمق و اصالت هنر فرش‌بافی در ایران است.
انواع فرش دستبافت از نظر ابعاد
در تقسیم‌بندی فرش از نظر اندازه این نمونه‌ها را داریم:
۱- قالی که در اندازه‌های زیر بافته می‌شود:
قالی‌های کوچک در ابعاد ۳ × ۲ متر و ۳.۵ × ۲.۳ متر
قالی‌های متوسط در ابعاد ۴ × ۳ متر و ۲.۸ × ۳.۸ متر
قالی‌های بزرگ در ابعاد ۳.۵ × ۴.۵ و ۳.۷ ×۴.۸ متر
قالی‌های بسیار بزرگ در ابعاد ۵ × ۴ و ۶ × ۴ متر و بالاتر
۲- قالیچه که به قالی با ابعاد زیر ۴ متر مربع گفته می‌شود.
۳- کناره که برای راه پله و راهرو استفاده شده و در عرض ۱.۷ تا نیم متر و به طول ۳ تا ۱۰ متر و گاه حتی ۱۵ متر تهیه می‌شود.
۴- پادری شامل قالیچه‌های کوچک برای پای درب است.
۵- ذرع و نیم و ذرع و چارک: به فرش‌هایی با ابعاد ۱.۵ × ۱.۴ و ۱.۶ × ۱.۱ ذرع و نیم و به اندازه ۱.۳× ۰.۸ ذرع و چارک گفته می‌شود.
پشتی: شامل قالیچه‌هایی با مساحت کمتر از ۱ مترمربع است که با الیاف گوناگون پر می‌شوند.
در پایان
در انتهای این متن بار دیگر بر ارزش دست باف‌های ایرانی در قالب فرش و قالی تاکید می‌کنیم.
انواع فرش دستبافت را می‌توان از نظر کاربرد الیاف یا ابعاد فرش مورد توجه قرار داد و تقسیم‌بندی نمود.
صنعت قرش‌بافی هنری است که طی قرون متمادی رشد کرده و گنجینه کم‌نظیری از صنعت قالیبافی را به ما ارزانی داشته است.
همچنین بخوانید …
۵. رفوگری چیست؟
بدون دیدگاه